Đối với những nhà đầu tư muốn tham gia vào một thị trường đã có sẵn danh tiếng và uy tín, mô hình nhượng quyền cũng mang lại nhiều cơ hội. Tuy nhiên, không phải tất cả các mô hình nhượng quyền đều giống nhau. Tùy thuộc vào mục tiêu kinh doanh và ngành nghề cụ thể, các doanh nghiệp có thể lựa chọn nhiều hình thức nhượng quyền khác nhau. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá các hình thức nhượng quyền phổ biến và lợi ích mà mỗi hình thức mang lại cho cả bên nhượng quyền lẫn bên nhận quyền.
Nhượng quyền kinh doanh toàn diện (Full Business Format Franchise)
Nhượng quyền kinh doanh toàn diện là hình thức nhượng quyền phổ biến và toàn diện nhất trong các mô hình nhượng quyền thương mại. Họ sẽ được hướng dẫn chi tiết về cách vận hành, marketing, quản lý và cung cấp sản phẩm/dịch vụ theo tiêu chuẩn chung của thương hiệu. Đổi lại, bên nhận quyền sẽ trả các khoản phí bao gồm phí nhượng quyền ban đầu và một phần phần trăm doanh thu hàng năm (royalty).
Ưu điểm
- Thương hiệu mạnh: Bên nhận quyền được tận hưởng lợi ích từ một thương hiệu đã có sẵn danh tiếng trên thị trường, giúp việc thu hút khách hàng dễ dàng hơn.
- Hỗ trợ toàn diện: Bên nhượng quyền cung cấp hỗ trợ liên tục từ khâu đào tạo, quảng cáo đến kiểm soát chất lượng, giúp đảm bảo sự thành công cho các chi nhánh nhượng quyền.
Hạn chế
- Chi phí cao: Hình thức nhượng quyền này yêu cầu một khoản đầu tư ban đầu khá lớn do phải trả phí nhượng quyền và chi phí vận hành theo chuẩn của bên nhượng quyền.
- Hạn chế sáng tạo: Bên nhận quyền phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định từ bên nhượng quyền, do đó họ có ít quyền tự do thay đổi mô hình kinh doanh hoặc sáng tạo sản phẩm mới.
Nhượng quyền không toàn diện (Product/Trademark Franchise)
Hình thức này ít ràng buộc hơn so với nhượng quyền toàn diện. Bên nhận quyền chủ yếu mua quyền sử dụng thương hiệu và phân phối sản phẩm hoặc dịch vụ của bên nhượng quyền. Tuy nhiên, họ sẽ không bị ràng buộc bởi những quy định chặt chẽ về quy trình vận hành hay marketing như trong hình thức nhượng quyền toàn diện.
Ưu điểm
- Linh hoạt: Bên nhận quyền có nhiều tự do trong việc quản lý cửa hàng và có thể áp dụng các chiến lược kinh doanh riêng mà không cần phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình của bên nhượng quyền.
- Chi phí thấp hơn: Mô hình này thường có chi phí nhượng quyền thấp hơn so với mô hình toàn diện vì không yêu cầu nhiều về quy trình và hệ thống vận hành.
Hạn chế
- Thiếu hỗ trợ: Bên nhận quyền sẽ không nhận được nhiều sự hỗ trợ từ bên nhượng quyền về đào tạo, quản lý, hoặc marketing.
- Rủi ro cao hơn: Vì bên nhận quyền có quyền tự quản lý và điều chỉnh mô hình kinh doanh, họ có thể gặp rủi ro nếu không có chiến lược kinh doanh phù hợp.
Nhượng quyền đầu tư (Investment Franchise)
Đây là hình thức nhượng quyền dành cho các nhà đầu tư lớn, những người muốn đầu tư vào một hoặc nhiều cơ sở nhượng quyền mà không tham gia trực tiếp vào việc điều hành hàng ngày.
Ưu điểm
- Tạo thu nhập thụ động: Nhà đầu tư có thể tạo nguồn thu nhập từ các cơ sở nhượng quyền mà không cần tham gia trực tiếp vào quản lý hàng ngày.
- Mở rộng quy mô: Mô hình này giúp nhà đầu tư có thể mở rộng nhanh chóng số lượng chi nhánh mà không phải lo lắng về việc quản lý từng cửa hàng.
Hạn chế
- Phụ thuộc vào quản lý: Thành công của cơ sở nhượng quyền phụ thuộc nhiều vào người quản lý thuê, và nếu họ không đủ năng lực, rủi ro thất bại sẽ cao.
- Chi phí đầu tư lớn: Mô hình này yêu cầu vốn đầu tư lớn do nhà đầu tư phải mở nhiều chi nhánh và tuyển dụng đội ngũ quản lý chuyên nghiệp.
Xem thêm : 5 điều cần biết khi muốn định giá tài sản trí tuệ
Nhượng quyền chuyển nhượng (Conversion Franchise)
Đây là hình thức nhượng quyền mà trong đó các doanh nghiệp độc lập có sẵn chuyển đổi sang mô hình nhượng quyền và hoạt động dưới danh nghĩa của một thương hiệu lớn hơn.
Ưu điểm
- Tận dụng cơ sở có sẵn: Bên nhận quyền không cần phải xây dựng mới cơ sở kinh doanh mà có thể tận dụng những gì đã có, từ khách hàng, nhân viên cho đến vị trí địa lý.
- Hỗ trợ từ thương hiệu lớn: Việc chuyển đổi sang mô hình nhượng quyền giúp doanh nghiệp nhận được sự hỗ trợ về marketing, quản lý và chất lượng từ bên nhượng quyền.
Hạn chế
- Mất tính độc lập: Doanh nghiệp chuyển đổi sẽ mất đi tính độc lập ban đầu và phải tuân theo các quy định của thương hiệu mới.
- Khả năng thích nghi: Việc chuyển đổi có thể gây khó khăn cho doanh nghiệp nếu quy trình vận hành của bên nhượng quyền quá khác biệt với cách thức hoạt động trước đây.
Nhượng quyền phát triển khu vực (Area Development Franchise)
Đây là hình thức nhượng quyền mà bên nhận quyền sẽ được cấp quyền phát triển nhiều chi nhánh trong một khu vực nhất định.
Ưu điểm
- Độc quyền khu vực: Bên nhận quyền được độc quyền phát triển thương hiệu trong một khu vực lớn, giúp tối đa hóa lợi nhuận.
- Kiểm soát nhiều chi nhánh: Bên nhận quyền có thể quản lý và điều hành một số lượng lớn các chi nhánh, giúp tăng cường hiệu quả kinh doanh.
Hạn chế
- Áp lực mở rộng: Hình thức nhượng quyền này yêu cầu bên nhận quyền phải mở rộng nhanh chóng để đáp ứng yêu cầu từ bên nhượng quyền, gây áp lực lớn về tài chính và quản lý.
- Khả năng quản lý phức tạp: Quản lý nhiều chi nhánh cùng lúc đòi hỏi khả năng quản lý tốt và nguồn lực lớn.
Kết luận
Hình thức nhượng quyền đóng vai trò quan trọng trong chiến lược mở rộng của các doanh nghiệp, và mỗi hình thức đều có những ưu nhược điểm riêng. Tùy thuộc vào mục tiêu kinh doanh và khả năng tài chính, các doanh nghiệp và nhà đầu tư có thể lựa chọn hình thức nhượng quyền phù hợp để phát triển và tối ưu hóa lợi nhuận.
