Lượt xem: 72
Thời gian gần đây, câu chuyện gạo ST25 – gạo ngon nhất thế giới – có nguy cơ bị mất thương hiệu tại thị trường Mỹ đã khiến không ít người xót xa. Đây không phải lần đầu tiên các thương hiệu Việt Nam gặp phải tình huống bị doanh nghiệp nước ngoài “nhanh chân” đăng ký trước nhãn hiệu. Điều này đặt ra bài học đắt giá cho các doanh nghiệp trong nước về việc bảo vệ thương hiệu của mình.
Những bài học từ quá khứ
Trước ST25, nhiều thương hiệu nổi tiếng của Việt Nam cũng từng rơi vào tình cảnh tương tự. Trung Nguyên là một ví dụ điển hình. Năm 2000, thương hiệu café Trung Nguyên đã bị Công ty Rice Field đăng ký bảo hộ tại Mỹ. Sau hai năm đàm phán và tiêu tốn hàng trăm nghìn USD, Trung Nguyên mới lấy lại được thương hiệu của mình. Từ bài học này, Trung Nguyên đã nhanh chóng đăng ký bảo hộ thương hiệu tại 60 quốc gia.
Nước mắm Phú Quốc cũng là một trường hợp đáng chú ý. Thương hiệu này từng bị Công ty Viet Huong Fishsauce (Mỹ) đăng ký độc quyền tại Mỹ, EU, Trung Quốc và Australia. Phải mất 6 năm cùng sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng, nước mắm Phú Quốc mới được EU chấp nhận bảo hộ chỉ dẫn địa lý, mở đường cho sản phẩm vào thị trường quốc tế.
Tương tự, thương hiệu cà phê Buôn Ma Thuột cũng từng bị một doanh nghiệp Trung Quốc “nhanh tay” đăng ký bảo hộ tại nước họ. Điều này khiến doanh nghiệp Việt rơi vào tình trạng “khóc dở, mếu dở” và mất rất nhiều công sức để giải quyết.
Nguyên Nhân Gây Mất Thương Hiệu
Theo các chuyên gia, nguyên nhân chính khiến nhiều doanh nghiệp Việt mất thương hiệu là do nhận thức và năng lực tài chính còn hạn chế. Luật sư Ngô Văn Hiệp cho biết, nhiều doanh nghiệp e ngại việc đăng ký bảo hộ ở nước ngoài vì thủ tục phức tạp và chi phí cao. Chính sự chần chừ này đã tạo cơ hội cho các đối thủ “nhanh chân” chiếm lấy thương hiệu.
Ông Nguyễn Thanh Sơn, Chủ tịch MVV Group, nhấn mạnh rằng thương hiệu là tài sản vô hình có giá trị lớn đối với doanh nghiệp. Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp chưa nhận thức đầy đủ về giá trị này. Họ chỉ bắt đầu quan tâm đến việc bảo vệ thương hiệu khi đã bị mất hoặc bị đối thủ chiếm đoạt.
Giải pháp
Để tránh những sự việc đáng tiếc như trên, các doanh nghiệp cần chủ động hơn trong việc bảo vệ thương hiệu của mình. Ông Lại Văn Mạnh, Giám đốc Mibrand, khuyến nghị các doanh nghiệp nên ý thức sớm về việc đăng ký nhãn hiệu tại các thị trường tiềm năng ngay từ khi có ý định mở rộng kinh doanh ra quốc tế.
Ngoài ra, GS Võ Tòng Xuân gợi ý rằng các sản phẩm nông sản đặc thù như gạo ST25 nên được xem là tài sản quốc gia. Khi đó, các cơ quan chức năng như Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn và Bộ Công Thương có thể hỗ trợ doanh nghiệp trong việc nghiên cứu phát triển và đăng ký bảo hộ tại thị trường quốc tế.
Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương), cũng cho biết Bộ đang kiến nghị Chính phủ thí điểm hỗ trợ đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ cho các sản phẩm xuất khẩu trọng điểm. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng việc này cần tuân thủ các quy định của WTO để tránh vi phạm luật quốc tế.
Bảo vệ thương hiệu không chỉ là trách nhiệm của doanh nghiệp mà còn là một phần trong chiến lược phát triển bền vững của họ. Những bài học từ Trung Nguyên, nước mắm Phú Quốc hay cà phê Buôn Ma Thuột đều cho thấy rằng việc chậm trễ trong đăng ký bảo hộ có thể gây tổn thất lớn về tài chính và uy tín.
Doanh nghiệp Việt cần coi trọng hơn nữa giá trị của thương hiệu và chủ động trong việc bảo vệ tài sản trí tuệ của mình. Hãy hành động ngay hôm nay để tránh những “bài học đắt giá” trong tương lai!
